Αδιαφορία πατέρα

Πριν από ένα χρόνο περίπου ο σύζυγος μου εγκατέλειψε το σπίτι μας. Το παιδί μας τότε ήταν 9 μηνών. Το είδε 5-6 φορές το πρώτο τρίμηνο και αυτό ήταν! Έχει να δει το παιδί 9 μήνες και.. ! Προσπάθησα πολύ να τον μεταπείσω και να του θυμίσω ότι το παιδί δε φταίει σε τίποτα αλλά στάθηκε αδύνατον. Από κάποια στιγμή και έπειτα, σταμάτησα να προσπαθώ καθώς έπρεπε κι εγώ να βρω δύναμη, κουράγιο και χαρά ώστε να μεγαλώσω το μωρό μου!

Το παιδί μου είναι πια 20 μηνών. Πρόκειται για ένα χαρούμενο κοριτσάκι, δραστήριο, που εκφράζει τα συναισθήματά του και που μπορεί να συνεννοηθεί άνετα μαζί μου (καταλαβαίνει ό,τι της λέω, "μιλάει" με τον δικό της τρόπο, συμμετέχει σε παραμύθια, παιχνίδια, με "βοηθά" στις δουλειές του σπιτιού...) και γενικά, όλα έως τώρα πάνε καλά, πιστεύω!

Είναι όμως, κάποια πράγματα που με προβληματίζουν πολύ και για το παρόν, αλλά κυρίως για το μέλλον.

Κάποια στιγμή η κόρη μου σε μια φωτο του πατέρα της που βρήκε, μου είπε "κακό" . Εγώ αρχικά αδιαφόρησα. Όταν μου το ξαναείπε της είπα ότι δεν είναι κακός είναι καλός και την αγαπάει αλλά εκείνη επέμεινε. Έτσι, την απασχόλησα με κάτι άλλο και το αφήσαμε. Σε κάποια άλλη στιγμή που βλέπαμε φωτο από τη βάφτισή της, τη ρωτούσα ποιος είναι εδώ κλπ για όλους. Ρώτησα και για κείνον να δω αν ξέρει ότι είναι ο μπαμπάς της καθώς ήταν πολύ μικρή όταν έφυγε και η σχέση τους δεν ήταν και πολύ "θερμή". Παρ' όλ' αυτά, μου είπε "μπαμπά"! Εγώ της είπα "μπράβο" όπως και με τα προηγούμενα πρόσωπα που είχε ονομάσει και συνεχίσαμε παρακάτω. Αυτό έγινε μια φορά. Η αντίδρασή της σε βίντεο και φωτό που βλέπει εκείνον, είναι άλλοτε αδιάφορη... άλλοτε σκεπτική... . Σουφρώνει τα φρυδάκια της και λέει όχι κάποιες φορές.

Πώς θα μάθω τί σκέφτεται και τί νιώθει για τον πατέρα της; Νιώθει πληγωμένη; Πώς να αντιμετωπίσω αυτή την κατάσταση; Αποφεύγω να της μιλάω γι' αυτόν, μιας και δεν έρχεται, και έτσι δεν ξέρω τί να της πω. Όταν όμως της μίλησα σε κάποιες φάσεις της είπα ότι την αγαπάει πολύ αλλά μένει σε άλλο σπίτι με τη μαμά του όπως και εκείνη με τη δική της μαμά. Δεν ξέρω τί να της πω και πώς να το χειριστώ!

Κυρίως, τρέμω τη στιγμή που θα μου πει "γιατί δεν έρχεται;;;" Τί με συμβουλεύετε να απαντήσω;

Προς το παρόν δε δουλεύω, οπότε περνάμε όλες τις ώρες μαζί. Στην ίδια πολυκατοικία μένει και η πατρική μου οικογένεια, γονείς και 2 αδερφοί, με τους οποίους η κόρη μου νιώθει μεγάλη οικειότητα. Δεν της έχω πει ποτέ κάτι αρνητικό για εκείνον αλλά ίσως έχει ακούσει ή καταλάβει κάτι από συζητήσεις ή καταστάσεις αν και πάντα μιλάμε με 'κωδικούς" μπροστά της.

Κάθε συμβουλή σας θα μου ήταν πολύτιμη!!!

Ε.

Η συμπεριφορά του πατέρα μού φαίνεται αδιανόητη. Δεν έχει ξεκαθαρίσει τι στάση σκοπεύει να κρατήσει απέναντι στην κόρη του; Δεν έχεις πλέον καμιά επικοινωνία μαζί του; Ο γάμος σας ισχύει ακόμη τυπικά, βρίσκεστε σε διαδικασία διαζυγίου ή έχετε ήδη πάρει διαζύγιο; Δεν προσφέρει καμιά οικονομική βοήθεια για το παιδί; Δεν αναφέρεσαι στους λόγους του χωρισμού σας ούτε στα συναισθήματά σου για την κατάσταση, εκτός από την ανησυχία για την κόρη σου. Όλο αυτό το διάστημα των 9 μηνών που έχει να δει το παιδί δεν έχετε επικοινωνήσει;

Πρέπει να επικοινωνήσεις μαζί του το συντομότερο, όχι για να τον μεταπείσεις ή να του ζητήσεις κάτι, αλλά για να τον ρωτήσεις πώς σκοπεύει να χειριστεί την υπόθεση του παιδιού για να πράξεις κι εσύ αναλόγως. Μπορεί να σου πει πως:

1. σκοπεύει να βλέπει το παιδί πότε-πότε, όποτε θέλει
2. δεν θέλει να έχει καμία σχέση
3. θέλει να ρυθμίσετε πιο συχνές επαφές (αυτό μάλλον το αποκλείω, γιατί αν το ήθελε θα το είχε ήδη ζητήσει)

ή μπορεί να μη θελήσει να το συζητήσει. Σε κάθε περίπτωση εσύ θα πράξεις ανάλογα.

Αν σκοπεύει να βλέπει το παιδί, έστω και σπάνια, προτείνω να φερθείς σαν μια κλασική χωρισμένη μητέρα. Το ότι ο μπαμπάς μένει με τη μαμά του όπως και η κόρη σου με τη δική της, δεν είναι επαρκής δικαιολογία. Στην ερώτηση γιατί δεν έρχεται, απάντησέ της απλώς πως με τον μπαμπά έχετε χωρίσει, μένει αλλού και τη βλέπει όποτε μπορεί. Έτσι γίνεται με όλους τους χωρισμένους μπαμπάδες. Στην ερώτηση αν ο μπαμπάς την αγαπά μπορείς τώρα που είναι μικρή να απαντάς πως ναι, την αγαπά. Όταν μεγαλώσει λίγο, ενθάρρυνέ την να ρωτήσει τον ίδιο. Επίσης, όταν μεγαλώσει λίγο μπορεί να ρωτήσει γιατί δεν τον βλέπει πιο συχνά, όπως ίσως άλλα παιδάκια χωρισμένων γονέων. Και πάλι πες της να ρωτήσει τον ίδιο και αν θέλει στενότερες επαφές να του τις ζητήσει. Μη διστάζεις να απαντήσεις «δεν ξέρω», όταν πραγματικά δεν ξέρεις ή ξέρεις αλλά είναι σκληρό να της το πεις.

Αν ο πατέρας δηλώσει πως δεν θέλει να έχει καμιά σχέση με το παιδί, σε παραπέμπω στην ανάρτηση «Τι να πω στο παιδί που μεγαλώνω μόνη» (Φεβρουάριος 2011). Σε τέτοια περίπτωση δήλωσέ του κι εσύ πως θα μεγαλώσεις το παιδί σαν να μην υπάρχει πατέρας και θα είναι πολύ δύσκολο να αποκαταστήσει σχέση μαζί της στο μέλλον, αν αλλάξει γνώμη.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να λες την αλήθεια στο παιδί, με τρόπο ανάλογο με την ηλικία του. Είναι σημαντικό να μην εκλάβει την αδιαφορία του πατέρα ως προσωπική απόρριψη. Να της τονίζεις πως με τον πατέρα της χωρίσατε όταν ήταν πολύ μικρή και δεν πρόλαβε να τη γνωρίσει για να δει πόσο καλό κορίτσι είναι, να την αγαπήσει και να θέλει να τη βλέπει. Όταν μεγαλώσει, μπορείς να της πεις πως ο μπαμπάς της είναι αυτός, τόσα μόνο μπορεί και θέλει να της προσφέρει και η ίδια είναι ελεύθερη να τον ρωτήσει ό,τι θέλει, να επιλέξει πόσο συχνά θα τον βλέπει και να διαμορφώσει ανάλογα συναισθήματα απέναντί του. Τόνιζέ της σε κάθε τέτοια συζήτηση πόσο την αγαπάς εσύ και οι συγγενείς σου και πόσο ευτυχισμένοι είστε που την έχετε. Στις φωτογραφίες μπορείς αν ρωτά να της λες πως τότε ο μπαμπάς ζούσε μαζί σας αλλά μετά χωρίσατε. Πού είναι τώρα; Μένει σε άλλο σπίτι. Γιατί δεν έρχεται; Δεν ξέρω, όταν τον δεις μπορείς να τον ρωτήσεις.

Το παιδί, αν και τόσο μικρό, νιώθει τα πάντα. Η έννοια του πατέρα είναι αρχετυπική και το παιδί αισθάνεται την απουσία του και έχει αρνητικά συναισθήματα γι’ αυτήν. Αυτό το δείχνουν οι μορφασμοί και τα «όχι» της στις φωτογραφίες του. Είναι όμως σίγουρο πως τα παιδιά διαθέτουν μεγάλη προσαρμοστικότητα στις θετικές καταστάσεις και ορίζουν χωρίς σοβαρά προβλήματα ως «οικογένεια» οποιοδήποτε σχήμα τους παρέχει αγάπη και ασφάλεια. Μην αναφέρεσαι στον πατέρα της αν δεν σε ρωτά. Απόφευγε να επανέρχεσαι στις φωτογραφίες και στα βίντεο. Τόνιζέ της πως η οικογένειά της είσαι εσύ και οι συγγενείς σου. Είχα δουλέψει με μια κυρία σε ανάλογη με τη δική σου κατάσταση. Σε μια συνεδρία έφερε μαζί της την κόρη της (6 ετών) της ζήτησα να ζωγραφίσει την οικογένειά τους. Η μικρή είχε ζωγραφίσει τον εαυτό της, τη μητέρα, τους παππούδες, το σκυλάκι (!) και λίγο πιο μακριά την οικογένεια του θείου της. Τη ρώτησα να θέλει να προσθέσει και τον μπαμπά και η μικρή αφού δίστασε έβαλε μια μικρή αντρική φιγούρα σε μια άκρη της ζωγραφιάς της, πολύ μακριά από τους υπόλοιπους. Αυτό απεικόνιζε πως το παιδί είχε τοποθετήσει μέσα του πολύ καλά τα πράγματα.

Συζήτησε με την οικογένειά σου τις παραπάνω αρχές και ζήτησέ τους να ακολουθήσουν την ίδια γραμμή. Μη μιλάτε με «κωδικούς» γιατί η μικρή νιώθει περί τίνος πρόκειται. Μπορώ να θυμηθώ από τα πολύ παιδικά μου χρόνια συζητήσεις των μεγάλων με κωδικούς και ότι τις καταλάβαινα όλες, όπως σίγουρα μπορείς να θυμηθείς κι εσύ ανάλογες συζητήσεις από την εποχή που ήσουν παιδί. Λέτε τα πράγματα με τα πραγματικά τους ονόματα, χωρίς όμως να κατηγορείτε τον πατέρα της. Προσοχή, γιατί τα αρνητικά σας συναισθήματα γι’ αυτόν μπορούν να εκφραστούν και χωρίς λέξεις.

Πρόσεξε τον εαυτό σου, την ψυχολογική σου ισορροπία και τον τρόπο της ζωής σου. Ξεκαθάρισε τα συναισθήματά σου απέναντι στον πρώην σύζυγο, ξεπέρασε και «αρχειοθέτησε» την ιστορία αυτή, που αν μη τι άλλο σού χάρισε αυτό το θαυμάσιο κοριτσάκι. Αν δεν υπάρχει διαζύγιο, φρόντισε να το πάρεις, γιατί αν δεν το έχεις σε πηγαίνει πίσω έστω και συμβολικά. Είσαι το πιο σταθερό και κοντινό πρόσωπο της κόρης σου και η δική σου ψυχολογική κατάσταση αντανακλά άμεσα και σ’ εκείνη. Απόφυγε να την υπερπροστατεύεις και να υπερσυγκεντρωθείς σ’ αυτή. Φρόντιζε να έχεις φιλικό κύκλο, να βγαίνεις και κάποια στιγμή να ξαναφτιάξεις τη ζωή σου. Το να είσαι εσύ ισορροπημενη και ευχαριστημένη από τη ζωή σου είναι η καλύτερη εγγύηση για την καλή εξέλιξη του παιδιού.

Κατερίνα